Πλάκα! Πλάκα! Δεν θα σας πω ότι είναι ίσως η ωραιότερη συνοικία της Ευρώπης, που βρίσκεται κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, αυτό το ξέρετε. Θα σας πω για την δική μου Πλάκα. Πως την έχω ζήσει και χιλιοπερπατήσει από μικρό παιδάκι μιας και έχω μεγαλώσει στην διπλανή ακριβώς συνοικία το Κουκάκι, πέντε λεπτά περπάτημα η απόσταση.
Μια απλή βόλτα, έτσι για να πάρω αέρα, είναι απόγευμα Αυγούστου και το θέλει η ψυχή μου και μια που είμαι πολύ κοντά αποφασίζω να πάω εκεί.
Η δικιά μου βόλτα ξεκινά από την Θρασύλου, είναι ακριβώς ο περιφερειακός δρόμος της Ακρόπολης με την Πλάκα, είναι λίγο ανηφορικός αλλά αξίζει τον κόπο. Περπατώ αργά – αργά και φτάνω κοντά στ’ Αναφιώτικα κάθομαι να ξεκουραστώ και να απολαύσω αυτό το υπέροχο ηλιοβασίλεμα με τις χρυσοκόκκινες ρωγμές.
Πάντα σιγά – σιγά έρχονται οι αλεπουδίτσες έτσι και οι αναμνήσεις. Αναμνήσεις παιδικές, αφηβικές και κυρίως φοιτητικές. Τι να πω για τις Απόκριες? Ήταν το κέντρο της διασκέδασης και της ζωντάνιας. Όλη η Αθήνα σίγουρα θα ερχότανε έστω για μια φορά στα διάστημα αυτών των ημερών, μάλλον έφταιγε ο Διόνυσος. Τα ταβερνάκια με μουσική ήταν γεμάτα, η “Σπηλιά”, ο “Ψαρής”, “Γιουβετσάκια”, μάλιστα σ’ ένα στην πλατεία Κυδαθηναίων ήταν ένα ταβερνάκι που τραγουδούσαν οι αδελφοί Κατσάμπα καντάδες και τραγούδια του μεσοπολέμου.
Λοιπόν, η έναρξη του καρναβαλιού ξεκινούσε τις περισσότερες φορές από την τότε “Αμάλθεια” που ήταν στην Αδριανού, ζαχαροπλαστείο με εξαιρετική σοκολάτα. Σχεδόν ο περισσότερος κόσμος είχε κάτι το καρναβαλίστικο, μια μάσκα φορούσε ή ένα καπέλο και ξεχνιώμασταν μέσα στα στενά με κορδέλες και κομφετί. Ένα κύμα κόσμου χαρούμενο με πολύ μουσική σε όλους τους δρόμους. Βεβαίως θα πρέπει να σας πω ότι έπρεπε να κρατιώμαστε χέρι – χέρι σφιχτά γιατί αλλοιώς χανόμασταν. Αυτό κρατούσε περίπου ένα μήνα. Μετά ερχόνταν η Άνοιξη και έφερνε μαζί της το Πάσχα.
Σε αυτή την μικρή συνοικία υπάρχουν πολλές παλιές εκκλησούλες μερικές είναι τόσο μικρές που ίσα – ίσα χωράνε 5-6 άτομα. Επίσης δύο ή τρεις έχουν και την ιδιαιτερότητα να μην κάνουν χρήση του ηλεκτρισμού και αντί για καμπάνες χρησιμοποιούν το βυζαντινό τρόπο για ήχο δηλαδή πάνω σε ένα μακρύ στρογγυλό ξύλο χτουπούν ξύλινα σφυράκια. Επειδή δεν κυκλοφορούσαν αυτοκίνητα νόμιζε κανείς ότι ήταν εκτός Αθηνών διότι η αίσθηση της κατάνυξης της Μ. Εβδομάδας ήταν μαγευτική και ιδιαίτερη.
Από το Γυμμνάσιό μας θυμάμαι μία χρονιά που μας έστειλαν μυροφόρες στην Αγία Αικατερίνη για να φροντίζουμε τον Επιτάφιο της Μ. Παρασκευής. Το Μεγάλο Σάββατο ο απόγευμα το πρώτο άγιο φως έφθανε από την Ιερουσαλήμ και μετά μοιραζότανε στις άλλες Εκκλησίες. Αυτό το μικρό μετόχι είναι ένας μικρός Παράδεισος. Η αυλή του είναι γεμάτη πορτοκαλιές, λεμονιές, πασχαλιές, γιασεμιά οπότε όλες αυτές οι μυρωδιές το βράδυ της Ανάστασης σε κάνουν να νοιώθεις διαφορετικά από άλλες εκκλησίες.
Μεγάλωνα, τελείωσα το γυμνάσιο, σαν φοιτήτρια που ήμουν την Πλάκα την έζησα διαφορετικά. Η περιοχή ήταν το απόγειο των φοιτητικών μου χρόνων. Οι συναντήσεις μας ήταν πλέον στις μπουάτ που ήταν αρκετές. Ποιες να πρωτοθυμηθώ! Στην Θόλου ήταν η “Απανεμιά”, που είναι και η μοναδική που υπάρχει ακόμα, επίσης οι “Εσπερίδες” στην Μνησικλέους το “Σχολείο” ειδικά σε αυτή περάσαμε πολλά Σαββατόβραδα για αρκετά χρόνια. Άλλες ήταν ο “Ρήγας” οι “Μούσες”, σε όλες αυτές περάσαν καλλιτέχνες με ποιοτική μουσική, τότε αναδείχθηκε το “νέο κύμα”.
Ειδικά στις “Εσπερίδες” και “Απανεμιά” όποις είχε πάει θα θυμάται την ιδιαιτερότητα που είχαν. Ήταν τόσο, μα τόσο μικρούλες, τα καθίσματά τους μικρά και χαμηλά το ένα δίπλα στο άλλο που σχεδόν καθόταν ο ένας πάνω στον άλλον και γινόμασταν θαμώνες και καλλιτέχνες μαι παρέα. Όταν τελείωνε το πρόγραμμα σιγά να μην γυρίζαμε σπίτια μας, πηγαίναμε για αφρόγαλα ή καφέ ή γλυκό στην “Αμάλθεια”.
Αχ! Τι νοσταλγία μ έπιασε!
Τι να πρωτοθυμηθώ τις Κυριακές τα πρωινά που δίναμε ραντεβού στον “Πλάτανο”, κοντά στην Μνησικλέους. Είναι μια μικρή όμορφη πλατεία με έναν πλάτανο γι αυτό πήραν και τα δυό μαγαζιά που έχει το όνομα “Πλάτανος”. Το ένα ήταν και είναι εστιατόριο, σε αυτό σύχναζε αρκετές φορές ο αξέχαστος μουσικός μας Χατζηδάκης και το άλλο απέναντι απ αυτό ήταν για καφέ και μεζεδοπολείο. Η πλατεία τις Κυριακές ειδικά ήταν γεμάτη ασφυκτικά κυρίως από φοιτητές. Βλέπετε τότε σε αυτά τα μέρη ήταν ζωηρές οι ανταλλαγές πολιτικών και κοινωνικών απόψεων. Μιλάγαμε, θυμώναμε, γελάγαμε, ονειρευόμασταν, υπήρχε ζωντάνια. Τώρα?
Αρκετές φορές κάναμε βόλτες, όπως και τώρα που κάνω, στ’ Αναφιώτικα μεπερδευόμασταν μέσα στα στενά. Τότε σε όλα αυτά τα μικρά γραφικά σπιτάκια ζούσανε πολλές οικογένειες, όλα ήταν ασβεστωμένα και με πολλές γλάστρες με βασιλικούς, μπουγκαμβίλιες, τριανταφιλλιές. Θυμάμαι τις καλοκαιρινές βραδιές αυτοί που μένανε στα σπίτια για να πάρουν αέρα ή καθόντουσαν έξω από τα σπίτια τους που ήταν και τα στενά δρομάκια τους ή ανέβαιναν στα μικρά ταρατσάκια τους που μπορεί ανάλογα με την θέση του σπιτιού λόγω της κατηφόρας να περνάς και να είναι ευθεία, στο ίδιο ύψος με το δρομάκι που περνάς. Λόγω αυτής της ιδιομορφίας της περιοχής όταν πέρναγε κάποιος από εκεί οι χαιρετισμοί ήταν συνηθισμένο φαινόμενο.
Οι μυρωδιές από τα γιασεμιά, αγιόκλημα και νυχτολούλουδα σε κάνανε να πιστεύεις ότι δεν είσαι στην καρδιά της Αθήνας αλλά κάπου μακρυά στην εξοχή.
Στην Μνησικλέους και Κυδαθηναίων ήταν τα κλασικά μικρά μπακάλικα, δεν υπήρχαν, δεν υπήρχαν τα σούπερ μάρκετ. Επίσης τα μανάβικα στη διασταύρωση Ανδριανού και Θέσπιδος και στην Κυδαθηναίων. Κρεοπωλεία
Που πήγαν όλα αυτά?
Πολλές από τις παληές νοσταλγικές Ελληνικές ταινίες είχαν γυριστεί στα στενά της γραφικής Πλάκας.
Στην Αδριανού τα τουριστικά μαγαζιά ήταν ελάχιστα. Όλα τα όμορφα αυτά σπίτια ήταν κατατοικίσημα και μάλιστα από εύπορες παληές αθηναικές οικογένειες.
Α! μην ξεχάσω να σας πω ότι στην Πλάκα σε αυτή την όμορφη γειτονιά υπήρχαν και οι πιο μικρούλες γειτονίτσες. Ποιές ήταν? Μα οι εσωτερικές αυλές που ήταν από δύο ή και τριών σπιτιών η κοινή αυλή όπου από τον δρόμο δεν φαινόταν τίποτα. Δεν μπορούσε να ξέρει κανείς αν μέσα ζούσαν δύο ή τρεις οικογένειες.
Σε μια από τις μικρούλες γειτονίτσες ζούσε μια θεία του πατέρα μου όταν πήγαινα ένοιωθα τόσο όμορφα γιατί όλη αυτή η εσωτερική αυλή ήταν γεμάτη λουλούδια και είχε και δύο ξύλινα παγκάκια για να κάθεται όποιος ήθελε.
Ήταν στην Τριπόδων το σπίτι της θείας Ειρήνης σήμερα είναι όλα γκρεμισμένα και αντί για γιασεμιά υπάρχουν μόνο ακακίες.
Έτσι κάθε, μά κάθε φορά που κάνω αυτές τις γλυκές βόλτες πάντα αυτές οι αναμνήσεις μου έρχονται.
Αναμνήσεις από την δική μου Μονμάρτη που είναι ένα απλωμένο γιασεμί και τα σπίτια της τα μικρά μυρωδάτα ανθάκια του, κάτω από αυτόν τον αθάνατο στο πνεύμα ιερό βράχο της Ακρόπολης.
Φωτεινή Τ.